"Một hành động bày tỏ thiện ý tuyệt vời. Tôi sẽ không bao giờ từ chối đề nghị như vậy. Tôi sẽ trở thành kẻ ngốc nếu nói 'không, chúng tôi không muốn nhận không chiếc máy bay đắt như vậy đâu'", Tổng thống Donald Trump nói với phóng viên tại Nhà Trắng hôm 12/5, khi được hỏi liệu Qatar có mong đổi lại điều gì khi tặng máy bay Boeing 747-8 đắt tiền cho chính quyền Mỹ hay không.

Ông Trump tỏ ra tức giận khi được hỏi về khả năng sử dụng máy bay này cho mục đích cá nhân sau khi rời nhiệm sở.

"Bạn nên hổ thẹn khi hỏi câu đó. Họ sẽ cho chúng ta một máy bay. Tôi có thể nói 'không, đừng tặng chúng tôi, tôi muốn trả một tỷ hoặc 400 USD', hay bất cứ số tiền nào. Hoặc tôi có thể nói 'cảm ơn rất nhiều'", Tổng thống Mỹ cho hay.

Theo ông Trump, máy bay dự kiến được tặng cho thư viện tổng thống tương lai của ông để trưng bày sau khi ông rời Nhà Trắng, tương tự cách thư viện của cố tổng thống Ronald Reagan lưu giữ chiếc Không lực Một đời cũ.

Tổng thống Mỹ Donald Trump tại căn cứ Andrews, bang Maryland ngày 12/5. Ảnh: AFP

Truyền thông Mỹ trước đó cho biết hoàng gia Qatar dự định chuyển cho chính quyền Trump một máy bay Boeing 747-8 sang trọng, được ví như "cung điện bay", và nhấn mạnh đây có thể sẽ là món quà đắt nhất mà chính phủ Mỹ từng nhận được. Một chiếc Boeing 747-8 thương mại hiện có giá khoảng 400 triệu USD.

Nguồn tin am hiểu vấn đề cho hay chiếc Boeing 747-8 sẽ được tân trang và lắp đặt thiết bị để làm chuyên cơ Không lực Một. Kế hoạch tặng sẽ được công bố trong tuần này khi ông Trump thăm ba nước Trung Đông, trong đó có Qatar.

Qatar nói rằng máy bay không phải món quà. "Bộ Quốc phòng Qatar và Bộ Quốc phòng Mỹ đang xem xét khả năng chuyển giao một máy bay để tạm sử dụng làm Không lực Một", tùy viên sứ quán Qatar tại Mỹ Ali Al-Ansari nói và nhấn mạnh chưa có quyết định nào được đưa ra.

Tuy nhiên, kế hoạch đã đặt ra những câu hỏi lớn về nguyên tắc đạo đức, vì hiến pháp Mỹ cấm quan chức chính phủ nhận quà "từ vua, hoàng tử hay chính phủ nước ngoài".

Nó cũng làm dấy lên mối lo ngại về an ninh khi sử dụng máy bay do nước ngoài tặng làm chuyên cơ Tổng thống. Thông thường, chuyên cơ Không lực Một được thiết kế để làm trung tâm chỉ huy di động cho tổng thống trong trường hợp nước Mỹ bị tấn công.

Đảng Dân chủ đã chỉ trích gay gắt kế hoạch. "Bất kỳ tổng thống nào nhận món quà trị giá 400 triệu USD từ chính phủ nước ngoài đều gây ra xung đột lợi ích. Điều này cũng gây ra những vấn đề nghiêm trọng về an ninh quốc gia, dẫn tới ảnh hưởng từ nước ngoài và hủy hoại lòng tin của công chúng vào chính phủ", 4 nghị sĩ thuộc Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ ra tuyên bố cho hay.

Tuy nhiên, ông Trump và Nhà Trắng tuyên bố máy bay sẽ là món quà dành cho Bộ Quốc phòng Mỹ, quyết định có thể giải quyết được những lo ngại trên.

Một chiếc Boeing 747 mang biểu tượng hoàng gia Qatar trên bầu trời Pháp hồi năm 2016. Ảnh: Jetphotos

Ông Trump từ lâu đã không hài lòng với đội chuyên cơ Không lực Một hiện tại, gồm hai chiếc Boeing VC-25A được đưa vào sử dụng từ năm 1990 dưới thời tổng thống George HW Bush. Đầu năm nay, ông cho biết chính quyền đang xem xét phương án thay thế Boeing sau khi hãng chậm trễ bàn giao hai mẫu máy bay mới.

Tập đoàn Boeing hồi năm 2018 nhận hợp đồng trị giá 3,9 tỷ USD để chế tạo hai máy bay VC-25B, dựa trên dòng phi cơ chở khách 747-8I, nhằm thay thế hai chiếc VC-25A. Kế hoạch giao hàng dự kiến diễn ra vào tháng 12/2024, nhưng đã bị hoãn đến ít nhất năm 2027 hoặc 2028.

Dự án đã tiêu tốn hàng tỷ USD do chi phí tăng cao, chuỗi cung ứng gặp khó khăn và mức độ phức tạp trong quá trình hoán cải máy bay thành chuyên cơ cho Tổng thống Mỹ.